Zo'n 82% van de Vlaamse ouders wijt leerachterstand aan afstandsonderwijs

Antwerpen, 7 december 2021 – ​ Nu de kerstvakantie langer moet duren en meer lessen vanop afstand moeten plaatsvinden, blikken we even terug op de afgelopen maanden school. Welk effect heeft afstandsonderwijs op de leerprestaties van kinderen gehad? En wat is de rol van de school? Vraagstukken die vandaag urgenter zijn dan ooit. ​ MyFamily onderzocht in welke mate afstandsonderwijs door corona invloed heeft gehad op het leerproces van kinderen. Zo blijkt dat maar liefst 82% van de Vlaamse ouders vindt dat het afstandsonderwijs voor (meer) leerachterstand en leerproblemen bij hun kinderen zorgde. Bovendien meent 62% van de Vlaamse gezinnen dat het afstandsonderwijs al vanaf de eerste lockdown voor leerproblemen zorgde.

Leerachterstand door afstandsonderwijs

MyFamily, een van de vijf uitbetalers van het Startbedrag en het Groeipakket (de vroegere kinderbijslag), bevroeg haar gezinnen over leerachterstand en leerproblemen bij hun kinderen. De resultaten zijn gebaseerd op 2116 volledig ingevulde enquêtes. Van de ondervraagde gezinnen volgt meer dan de helft van de kinderen lager onderwijs (51%).

De resultaten vertellen ons dat zo’n 82% van de Vlaamse gezinnen vindt dat afstandsonderwijs door corona voor leerachterstand bij hun kinderen zorgde. Zo’n 54% van de ouders ervaart daadwerkelijk leerachterstand of leerproblemen bij hun kinderen. Dit uit zich in minder leermotivatie (70%), aandachts- of concentratieproblemen (66%) en minder goede punten (51%).

Leerachterstand, wat is dat?

Presteert een leerling veel lager op school, hoewel het kind alles in huis heeft om minstens het gemiddelde te behalen? Dan is er sprake van leerachterstand. Een kind kan een leerachterstand oplopen ten opzichte van de ‘gemiddelde klasgenoot’.

Kinderen kunnen bij het leren moeilijkheden ervaren. In het lager onderwijs leren ze lezen, schrijven en rekenen. Hier zetten ze de eerste stappen in hun verdere algemene vorming. Juist dan is het van cruciaal belang om een leerprobleem aan te pakken.

Lange afstand, langer leerproces

Leerproblemen hebben verschillende oorzaken. Zo kunnen problemen thuis, weinig zelfvertrouwen of verkeerde leermethodes roet in het eten gooien. Sinds het afstandsonderwijs omwille van corona nam de leerachterstand bij leerlingen in het (basis)onderwijs fors toe. Maar liefst 62% van de Vlaamse gezinnen meent dat het afstandsonderwijs al vanaf de eerste lockdown (15 maart 2020) voor leerproblemen zorgde. Zo’n 12% van de respondenten vindt dat de leerachterstand zich pas sinds het schooljaar 2021 – 2022 ontwikkelde.

Leerachterstand wegwerken doen we samen: 73% van de Vlaamse gezinnen vindt dat de school voldoende onderneemt

Een kind dat moeilijk leert. Als ouder zit je soms met de handen in het haar. In maart 2020 werden de lessen geschorst in het lager en middelbaar onderwijs. De live lessen werden vervangen door onderwijs vanop afstand. We genoten volop van welgekomen family time*. Maar er is ook een keerzijde aan de medaille. De pandemie verplichtte ouders misschien om de rol als leerkracht (tijdelijk) deels op zich te nemen, vaak zonder enige ervaring. Volgens slechts 6% bracht het afstandsonderwijs door corona géén leerproblemen met zich mee. Het afstandsonderwijs bleef dus niet zonder gevolgen.

Gelukkig sta je er niet alleen voor. Zo'n 73% van de Vlaamse gezinnen vindt dat de school voldoende onderneemt om de leerachterstand weg te werken. Zo worden ouders tijdig verwittigd over de leerachterstand (32%) en geeft de school extra oefeningen mee voor thuis (31%). Bovendien geven leerkrachten bijles (20%). Ook de Vlaamse Overheid helpt mee. Extra onderwijsmiddelen (Bijsprong), nieuwe maatregelen voor ICT (Digisprong), zomerscholen en Leerbuddy Vlaanderen helpen leerlingen weer vooruit.

Wat te doen bij leerachterstand

Merk je dat je kind moeite heeft met leren? Verwittig dan tijdig de school. Besef dat je op de eerste plaats ouder blijft en geen leerkracht. In het basis- en secundair onderwijs ligt de eerste zorg in de handen van de school zelf. Zo is een gesprek met de klasleraar of klastitularis een belangrijke eerste stap als je leerachterstand wil aanpakken. Ook leerlingbegeleiders kunnen helpen. Heeft je kind nood aan meer gespecialiseerde hulp? Dan verwijst de school je door naar het CLB, het Centrum voor Leerlingenbegeleiding. Het CLB werkt samen met andere diensten, zoals centra voor de behandeling van leerproblemen, revalidatiecentra of centra voor geestelijke gezondheidszorg.

In elke situatie is het belangrijk om te luisteren naar de noden van je kind. Zo krijgt je oogappel steeds de juiste zorgen en is je kind altijd in goede, capabele handen.

Meer info over de verschillende leerinstellingen vind je op de website van MyFamily.

Tips & tricks van ouders voor ouders

MyFamily vroeg aan haar gezinnen of zij tips hebben voor andere ouders om mogelijke leerachterstand of leerproblemen bij hun kind(eren) weg te werken. Hierbij de handigste tips & tricks van ouders voor ouders op een rijtje:

Ontdek hier nog meer bruikbare tips van de bevraagde ouders.

*Lees ook: Lockdowns brengen gezinnen dichter bij elkaar